आशा र शान्तीको कामना गदै तिजी पर्व सम्पन्न,२४ औ एक्याप दिवस पनि सकियो

चन्द्रश्वर बस्ताकोटी
मुस्ताङ ,जेष्ठ
तिजी पनि भनिने उपल्लो मुस्ताङवासीको ऐतिहासिक तेन्ची पर्व  आशा र शान्तीको  कामना गर्दै  सम्पन्न भएको छ ।

तीन दिनसम्म हर्षोउल्लासपुर्वक मनाइएको पर्वमा बिदेशी पर्यटकहरुले पनि सहभागिता जनाए । तिजी पनि भनिने यो पर्व जेठको दोस्रो हप्ता लोमान्थाङ गाविसको ध्ये प्रागणमा हर्षोल्लासपूर्वक मनाइएको तिजी उपल्लो मुस्ताङको प्रमुख पर्व हो ।

यो पर्व बुद्धधर्मका लामा दोर्जी सुनुको पुनर्जन्मसंग सम्बन्धित छ । सुनुले पुनर्जन्म लिई पृथ्वीमा राक्षसको भय र हिंसा हटाएर शान्ति र सुव्यवस्था कायम गरेको जनविश्वासमा तेन्जी मनाउने गरिन्छ ।  अन्यायमाथि न्यायको विजय भएको खुसियाली यसको अर्को पक्ष हो । पर्वका बेला पदमसम्भ नामक ठुलो आकारको थाङका भित्तामा प्रदर्शन गरेर इश्वरको विभिन्न रुप र शक्ति  पनि देखाइएको थियो । पर्वमा स्थानीय बासिन्दा परम्परागत भेषभुुषामा आन्तरिक एव बाह्य पयर्टकले भाग लिएका थिए भने मुस्ताङी पुर्वराजा रानीको समेत अन्तिम दिन सहभागिता जनाएका थिए ।

छोदे गुम्वाका लामाहरुले ड्रम बजाएर लामा नाच पनि प्रदर्शन गरेका थिए । सो अवसरमा लोमान्थाङस्थित विद्यालयका विद्यार्थीहरुले स्थानीय सस्कृती झल्कने गीतनाच प्रदर्शन गरेका थिए । उपल्लो मुस्ताङको छोन्हुप, छोसेर, लोमान्थाङ, घमी, चराङ र सुर्खाङ गाविसका बासिन्दा पर्वका लागि लोमान्थाङ दरवारको आगनमा भेला भएका थिए । सबैले खुुसियालीमा बिभिन्न सास्कृतिक कार्यक्रमका साथ नाचगान गरेका थिए ।  अन्नपुर्ण संरक्षण क्षेत्र आयोजना (एक्याप) इलाका संरक्षण कार्यालय लोमन्थाङका कार्यालय प्रमुख निरञ्जन ठुंगानाले भने यो पर्वले उपल्लो मुस्ताङीलाई संस्कृतिको एकतामा बांधेको छ । स्थानीय बासिन्दा पर्वले देशमा शान्ति ल्याउने कामना गर्छन । लामानाच  पुर्वको मुख्य आकर्षण हो  विभिन्न गुम्बाबाट आएका लामाहरुबीच हुने नाचले यहा पुगेका पर्यटकहरु पुलकित बनेका थिए ।


पर्वकै लागि भनेर विश्वका विभिन्न मुलुकबाट पर्यटकहरु लोमन्थाङ पुग्ने गर्छन । निकै रमाइलो लाग्यो  फेन्च पर्यटक  बिल्सन डेभिडले भनिन लामाहरु विभिन्न पहिरनमा नाचेको देखेर मेरा साथीहरु पनि खुसी भए । निश्चित शुल्क तिरेर पर्यटकहरुले पर्वको तस्विर लिन पाउछन । उपल्लो मस्ताङकै ६ गाविसका वालबालिका युवायुवती र बृद्धबृदाहरु तीन दिनसम्म नाच्ने रमाइलो गर्ने र मीठो खाने गर्छन ।

यसपालि स्थानिय लोमान्थाङ युवाक्लवले पनि नाचको आयोजना गरेको थियो । लोमन्थाङका समाज सेवी इन्द्र धारा बिष्टले संस्कृतीको संरक्षणका लागि सरकारी स्तरबाटै पहल गरिनु पर्ने बताए । सधै स्थानीय तवरबाट मात्र संरक्षण गरेर सम्भव छैन राष्ट् नै लाग्नुुपर्छ । विष्टले भने जसले मात्र यस्ता सांस्कृतीक सम्पदाको जर्गेना हुनसक्छ ।

एक्याप इलाका संरक्षण कार्यालय लोमन्थाङले ध्ये प्रागणमा ३ दिन सम्म कार्यक्रम गर्नका लागि आर्थीक सहयोग पु¥याउदै आएको छ । आफ्नो बार्षिक उत्सब समेत तिजिको समय पारी मनाउदै आएको एक्यापले ३ दिन सम्म २४ औ बर्षिक उत्सब भब्य रुपमा सम्पन्न गरेको छ । बिगत लामो समय देखि कला, सस्कृति, ऐतिहासिक महत्वका सम्पदा, बन, जगल जडिबुटी, जगली जनाबरको संरक्षणमा महत्वपुर्ण भुमिका खेल्दै आएको छ । स्थानिय बासिन्दाले पर्व र २४ औ एक्याप बार्षीक उत्सबको बेला पयर्टन प्रवद्धनमा एक्यापले खेलेको भुमिको सबैले मुक्त कण्ठले प्रशसा गरेका थिए । एक्यापले उपल्लो मुस्ताङ आउने पर्यटकलाई आवश्यक सहयोग, सल्लाह, पयर्टकीय क्षेत्रको प्रचार प्रसारका साथै आवश्यक पुर्वाधार निमाणमा स्थानिय बासिन्दालाई सक्दो सहयोग पु¥याउदै आएको पर्यटन सहायक मधुबरालले बताए ।

लामो समय सम्म एक्याप लोमन्थाङमा कार्यालय प्रमुखको जिम्वेवारी सम्हालेका एक्याप पर्यटन अधिकृत पोखराका नरेन्द्र लामालाई स्थानिय बासिन्दाले सम्मान समेत गरेका थिए